Ο κορωνοϊός στο χώρο εργασίας

Ο ΕΟΔΥ ενημερώνει πως ο τρόπος μετάδοσης του ιού είναι κυρίως μέσω του αναπνευστικού με σταγονίδια από το φτέρνισμα, το βήχα ή την εκπνοή. Έτσι, ο Covid-19 μπορεί να εξαπλωθεί μέσω μικροσκοπικών σταγονιδίων που απελευθερώνονται από το στόμα αλλά και τη μύτη. Με ένα μόνο βήξιμο ένας άνθρωπος μπορεί να παράξει μέχρι 3.000 μικροσκοπικά σταγονίδια, τα οποία μπορούν να προσγειωθούν σε άλλους ανθρώπους, επιφάνειες, ρούχα κ.α. αλλά και κάποια μικρότερα μπορούν κάλλιστα να παραμείνουν στον αέρα. Ποιές επιφάνειες εργασίας είναι επισφαλής και πώς μπορούμε να προστατευτούμε όσο ο κορωνοϊός στο χώρο εργασίας μας μπορεί να εμφανιστεί;

Η πανδημία του νέου κορονοϊού εμφανίστηκε και εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο με απαρχή την πόλη Γιουχάν στην Κίνα ενώ σε πολλά μέρη παγκοσμίως συμπεριλαμβανομένου κάποιες τις χώρες τις Ευρώπης, η νόσος βρίσκεται σε έξαρση.

Στόχος των ειδικών στην ημεδαπή αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο είναι ο περιορισμός της νόσου λαμβάνοντας όσο το δυνατό πιο δραστικά μέτρα γίνεται δεδομένου πως ο συγκεκριμένος ιός είναι άγνωστος και δεν υπάρχουν πολλές ενδείξεις για τη «συμπεριφορά» του.

Σε όλον τον κόσμο παρατηρούνται οι ίδιες σκηνές: ομάδες εργαζομένων του δήμου με προστατευτικά ρούχα να απολυμαίνουν πάρκα πλατείες και δημόσιους δρόμους με ανθρώπους να προσπαθούν να ανοίξουν τις πόρτες με τους αγκώνες τους αποφεύγοντας να πιάσουν τις λαβές, τους εργαζόμενους γραφείων να καθαρίζουν με αντισηπτικά τα γραφεία τους κάθε πρωί κ.α..

Εκτός από τις κοινωνικές επαφές οι οποίες μειώνονται μέσω του κατ’ οίκον περιορισμού ώστε να περιοριστεί η διασπορά του ιού, εγείρονται φόβοι για τα αντικείμενα και τις επιφάνειες με τα οποία έρχεται ο άνθρωπος σε επαφή.

Η διαδρομή του ιού σε επιφάνειες εργασίας

Αναφορικά με το πόσο μπορεί να ζήσει ο συγκεκριμένος ιός στις επιφάνειες, πρόσφατη έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε ελεγχόμενες συνθήκες εργαστηρίου και δημοσιεύτηκε στο «The New England Journal of Medicine» έδειξε πως ο κορωνοϊός στο χαλκό είναι ανιχνεύσιμος για μέχρι 4 ώρες, στο χαρτόνι έως για 24 ώρες ενώ στο πλαστικό και στο ατσάλι έως και για 72 ώρες. Η ποσότητα του ιού μειώνεται όσο περνάει η ώρα σε κάθε μια από αυτές τις επιφάνειες οπότε ο κίνδυνος από το άγγιγμά τους μειώνεται. Επιπλέον, μελέτες που έχουν διενεργηθεί αναφορικά με άλλους κορωνοϊούς, όπως ο Sars και ο Mers, διαπιστώθηκε πως μπορούν να επιβιώσουν σε γυαλί μέταλλο και πλαστικό για διάστημα εννέα ημερών, εκτός και αν απολυμαίνονται σωστά ενώ κάποιοι μπορούν να παραμείνουν εκεί σε χαμηλές θερμοκρασίες για περίπου 28 ημέρες.

Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, η επαφή ενός ανθρώπου με ένα αντικείμενο ή με μια επιφάνεια όπου υπάρχει ο ιός και ακολούθως  η επαφή με το πρόσωπό του δεν θεωρείται ο βασικός τρόπος εξάπλωσης του ιού όμως υγειονομικές αρχές όπως ο CDC και ο ΠΟΥ επεσήμαναν πως τόσο το πλύσιμο των χεριών, όσο και η απολύμανση και ο καθαρισμός επιφανειών που αγγίζει ένας άνθρωπος, είναι τα κύρια μέτρα για την αποτροπή της εξάπλωσης, παρόλο που ακόμα δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ποιές περιπτώσεις κρουσμάτων προκαλούνται άμεσα από μολυσμένες επιφάνειες.

Αναφορικά με τον καθαρισμό και την απολύμανση των αντικειμένων και των επιφανειών ο ΕΟΔΥ συνιστά «καθώς δεν υπάρχουν δεδομένα για την αποτελεσματικότητα των συνήθως χρησιμοποιούμενων αντιμικροβιακών παραγόντων κατά του συγκεκριμένου ιού SARS-CoV-2, συστήνεται η χρήση προϊόντων με ελεγμένη αποτελεσματικότητα κατά των κορωνοϊών. Συγκεκριμένα προτείνεται η χρήση 0,5% υποχλωριώδους νατρίου (αραίωση 1:10 αν χρησιμοποιείται οικιακή χλωρίνη αρχικής συγκέντρωσης 5% ή ισοδύναμο 5.000 ppm, αν χρησιμοποιούνται ταμπλέτες) μετά από τον καθαρισμό με ουδέτερο απορρυπαντικό.

Για επιφάνειες που είναι πιθανόν να καταστραφούν από τη χρήση υποχλωριώδους νατρίου, μπορεί να χρησιμοποιηθεί αιθανόλη (οινόπνευμα) συγκέντρωση 70% κατόπιν καθαρισμού με ουδέτερο απορρυπαντικό, λαμβάνοντας όμως πάντα υπόψη τις οδηγίες του κατασκευαστή για τη συμβατότητα του υλικού με τον αντιμικροβιακό παράγοντα που θα χρησιμοποιηθεί.»

Όπως αναφέρει η Rachel Graham, που είναι επιδημιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας, τα απολυμαντικά στις επιφάνειες αρχίζουν και δρουν στα 15 δευτερόλεπτα, όμως για να φτάσουν στον βαθμό εξουδετέρωσης που διαφημίζουν στη συσκευασία, πρέπει να κάνουμε υπομονή πέντε με έξι λεπτά.

Ο κορωνοϊός στο χώρο εργασίας

Επειδή ο κορονοϊός μπορεί να επιβιώσει σε κάποιες περιπτώσεις μεγάλο χρονικό διάστημα σε επιφάνειες και αντικείμενα όπως το γυαλί, το μέταλλο και το πλαστικό σε κάποια από αυτά θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή ως προς τον σχολαστικό και λεπτομερή καθαρισμό και την απολύμανσή τους διότι τα αγγίζουμε και τα χρησιμοποιούμε αρκετές φορές καθημερινά. Κάποια από αυτά είναι ο υπολογιστής, το ποντίκι, το κινητό, τα τηλεχειριστήρια, τα πόμολα, οι διακόπτες φωτισμού, τα πορτοφόλια, οι τσάντες, το τιμόνι οδήγησης, οι πάγκοι και τα γραφεία εργασίας κ.α.

Συμπληρωματικά, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί και στα ρούχα αλλά και στα παπούτσια διότι μπορεί να μεταφέρουν τον ιό. Η Carol Winner ειδική δημόσιας υγείας δήλωσε στη Huffington Post πως τα υφάσματα μπορούν να κρατήσουν τα επικίνδυνα σταγονίδια τα οποία δεν συνεπάγεται πως θα στεγνώσουν γρήγορα (αν και ο κορονοϊός ζει λιγότερο σε πορώδεις επιφάνειες, όπως οι υφασμάτινες και οι χάρτινες) ενώ η λοιμωξιολόγος Mary E. Schmidt ανέφερε πως ο χρόνος παραμονής του ιού στα παπούτσια μπορεί να είναι πέντε ημέρες ή ακόμη και περισσότερο, (σύμφωνα με έρευνες που πραγματοποιήθηκαν σε θερμοκρασία δωματίου σε υλικά που σχετίζονται με την κατασκευή παπουτσιών).

Αναφορικά με το delivery φαγητών, οι πλαστικές και οι χάρτινες σακούλες με το που παραδοθεί, θα πρέπει να πεταχτούν και κατόπιν πρέπει να γίνει πλύση των χεριών. Ευτυχώς σύμφωνα με δηλώσεις του Benjamin Chapman, ειδικού ασφάλειας τροφίμων και καθηγητή στο State University της Βόρειας Καρολίνας, «τα τρόφιμα ή οι συσκευασίες θα μπορούσαν να μεταφέρουν τον ιό, αλλά ο κίνδυνος μετάδοσης είναι πολύ, πολύ χαμηλός. Αυτή είναι μια μηδαμινή πιθανότητα και χιλιάδες, αν όχι εκατομμύρια φορές, λιγότερο πιθανή από οποιουσδήποτε άλλους τρόπους έκθεσης. Πραγματικά, πολύ χαμηλός κίνδυνος”.

Έως τα μέχρι σήμερα δεδομένα που έχουν συγκεντρωθεί, η πανδημία Covid-19 υπάρχει πιθανότητα να μεταδίδεται μέσω διαφόρων οδών οπότε η ικανότητά της να παραμένει σε επιφάνειες και αντικείμενα για ώρες ή για μέρες υπογραμμίζει την ύψιστη σημασία του καθαρισμού των επιφανειών και της υγιεινής των χεριών.